Mailbox en telefoon AAN, net op tijd de deur uit, even dat telefoontje onderweg, weinig aandacht voor een goed gesprek met je vrienden. Vraag het jezelf of anderen maar eens; hoe is het? Het antwoord luidt in veel gevallen:“druk, druk, druk”. Een deel van de druk(te) die we ervaren, ontstaat door iets dat van buitenaf wordt opgelegd. Een ander deel gaat over hoe wij vervolgens omgaan met dat wat er om ons heen gebeurt, wat we daarover (be)denken en hoe we daar naar handelen.
Het zette me aan het denken: over ‘leuke dingen’ doen hoor je men zelden zeggen “…het heeft wel lang genoeg geduurd”. Integendeel: Het vliegt voorbij. Het heeft dus alles te maken met ons besef van tijd en waar we energie van krijgen. Dat iedereen het druk heeft staat dus buiten kijf, maar de belangrijkste vraag die ik wil stellen is: waarmee eigenlijk?
Verwondering, verbinding en zingeving.
In een wereld waar kennis en snelheid overheerst en waar verwondering, verbinding en zingeving steeds meer ontbreekt, nodig ik mensen uit om even anders te kijken en om (weer) tijd te gaan maken voor de dingen die er echt toe doen. Soms een tandje minder bezig zijn met wat anderen van je willen, of wat je volgens ‘de wereld’ zou moeten doen, en doen waar je zelf gelukkig van wordt. Maar hoe doe je dat? Ik geef je graag een voorzet met vier stappen voor (hernieuwde) focus en een frisse mindset.
1. Een frisse start, begin blanco
We zijn onderdeel van onze omgeving en reageren onvermijdelijk op alle informatie die binnenkomt via onze zintuigen. Onbewust kan je lichaam daardoor het sympathische zenuwstelsel activeren. Zelfs als je (nog) geen stress ervaart. Prikkels van buitenaf, notificaties en dagelijkse taken vragen continu onze aandacht. Het managen van de tijd op de klok is daarom niet meer voldoende om stress te verminderen (of voorkomen). Het gaat om managen van je aandacht: focus op de -voor jou- juiste zaken.
Let daarom goed op notificaties: Welke meldingen heb je allemaal aan staan en is dat ook daadwerkelijk nodig? Door welke notificaties laat jij je onnodig afleiden? En is het echt zo dat alles wat er op je bord ligt [nu] [door jou] gedaan moet worden?
Begin met het creëren van overzicht over je agenda en taken om een frisse start te kunnen maken. Het gevoel van grip zorgt voor rust en ruimte, overzicht! Het geeft zicht op wat belangrijk is (je persoonlijke en zakelijke doelen) en biedt ruimte en rust om zelf bewuste keuzes te maken wanneer er veel op je af komt. Naast dat je dan makkelijker prioriteiten stelt op je taken, gaat het ook over bewuste keuze(s) over bijv. de indeling van je tijd & de keuze van je gedrag.
Je kan wat bewuster je aandacht richten op patronen en gewoontes: Welke patronen kan je beter veranderen of vermijden omdat ze niet helpend zijn? Welke patronen hebben je voorkeur en zou je daarom vaker willen doen om ze te ontwikkelen? En doordat je je aandacht goed in de gaten houdt kan je (en ga je ook) eerder zien wanneer je gewoon even moet stoppen. Om niets te doen of alles even opnieuw ‘plat’ te slaan.
Door structuur aan te brengen in je werkwijze & afleidingen te elimineren creëer je dus ruimte. Een belangrijk startpunt om nieuwe dingen te gaan uitproberen.
2. Maak (vrije) ruimte
Als je haast hebt om ergens te komen, neem je de kortste route. Terwijl, wanneer je een ommetje wandelt, je juist steeds weer een nieuwe en interessante route kiest. Als je geen ruimte maakt voor verandering gaat er ook niets bewegen. En wanneer je ergens nooit aan toekomt, ontdek je nooit of je het leuk of belangrijk vindt. Bezig zijn met je eigen ontwikkeling is niet voor wanneer je ‘even tijd over hebt’, je moet het zelf belangrijk maken voordat het door achterliggende problemen (vastlopen, stress etc.) urgent en noodzakelijk wordt i.p.v. een plezierige keuze.
Blokkeer je agenda eens een middag om met nieuwe ideeën aan de slag te gaan. Of praat met vrienden over hun interesses om te kijken of je een talent hebt dat je nog niet ontdekt hebt. En ‘what’s on your mind?’ Inmiddels weten we dat je niet altijd iets hoeft te doen (actie) of iets te laten (vermijden) om toch eens wat te onderzoeken voor en met jezelf… erover praten kan je helpen om dingen vorm te geven in je eigen beleving & dingen hardop uitspreken helpen je om echt contact te maken met het gevoel dat erbij hoort. Je zal zien dat je met nieuwe energie en inspiratie weer verder kunt.
Ook even helemaal niets doen is een keuze, als je het dan ook maar écht doet 😉 Ook de wetenschap bevestigt het: van zogenaamd ‘lummelen’ kom je in een andere gemoedstoestand terecht – de zogenaamde ‘Default Mode Network’ – die veel voordelen heeft. Je brein wordt zelfs geactiveerd bij niets doen. Een pleidooi voor Downtime!
3. Bepaal wat belangrijk is (voor jou)
Wanneer je voor een paar weken met stap 1 en 2 aan de slag gaat, is het onvermijdelijk dat je hierdoor meer bewust wordt van je (werk)leven: Hoe is je werk en dag ingedeeld? Wat gaat er allemaal door je hoofd en wat speelt er momenteel?
Breng het eens in kaart:
- Wat geeft je energie of wat is belangrijk voor jou?
- Welke gewoonte wil je uit je leven verbannen? Waaraan zou je graag meer tijd willen besteden? (denk aan; persoonlijke ontwikkeling, sociaal leven en relaties, werk, zingeving, je emotionele leven vs. ratio, fysieke gezondheid en lichaamsbeweging, vrije tijd en de invulling daarvan)
- Zit jij goed in je (werk)vel?
Doe je zinvol werk waar je energie van krijgt, waar je goed in bent en waarin je kunt ontwikkelen? (denk aan; welke dingen in je werkdag maken je enthousiast en tegen welke taken of momenten zie je – herhaaldelijk – tegenop?)
- En hoe is het eigenlijk met je?
Neem jij jezelf mee naar het werk of laat je jezelf thuis? Het beantwoorden van deze vragen geeft je een eerste schets van je energiegevers- en knaagdieren. Daar kan je vervolgens concrete acties aan gaan verbinden, om je gevoel en handelen wat meer op 1 lijn te brengen. Tenminste als je het helder hebt en er nu echt iets mee wilt gaan doen. Mogelijk heb je ook wel eens het gevoel dat er iets moet veranderen (of wil je graag iets veranderen) maar weet je eigenlijk ook niet zo goed wat dan precies. Of waar je moet beginnen.
Dingen in kaart brengen kan je helpen met inzicht. Om het vanaf daar verder te gaan onderzoeken. Of om daar zelf een begin mee te maken.
4. Verandering begint bij zelfbewustzijn
Een goed voorbeeld dat ik laatst voorbij zag komen: Stel, je bent een onderzoeker. Om een gedegen onderzoek te doen dat resulteert in waardevolle bevindingen, dan moet je bij de basis beginnen: het helder en juist formuleren van de onderzoeksvraag. Als onderzoeker moet je vaak dan even een stapje terug nemen om die fundering goed te leggen, het van een afstand bekijken en vanuit verschillende invalshoeken bedenken: steeds opnieuw “Heb ik wel de juiste vraag gesteld?”
Bewustwording werkt eigenlijk net zo. Het gaat niet alleen over kiezen voor iets wat in dit moment ‘even’ werkt. Maar over stilstaan bij ‘het juiste’ kiezen. Omdat je het dan waarschijnlijk beter gaat volhouden om hier langere tijd je aandacht aan te besteden. En jezelf dus te ontwikkelen.
Vervolgens kan je grote vragen/wensen terugbrengen naar kleinere, concrete acties in het hier en nu. Daarmee bereik je sneller je gewenste resultaten. En het motiveert, want je ziet wat het bijdraagt aan het ‘grotere geheel’. Of dat nu is voor jezelf, je project, de organisatie waarvoor je werkt, of de wereld.
Het geeft zin aan dingen, zorgt voor focus en daarmee grip op je eigen (werk)leven.
OK. En nu?
We (her)kennen allemaal het gevoel de controle kwijt te zijn over onze tijd. Dat het ons (even) aan daadkracht en motivatie ontbreekt om plannen tot uitvoering te brengen. En we zien ook die bekende beren op de weg. Zou het niet fantastisch zijn als we ons iets vaker met de (voor onszelf) juiste dingen bezighouden? Dingen waar we energie van krijgen, in plaats van bezig zijn met ‘druk zijn’?
Ik durf wel te stellen dat een aantal mensen die dit artikel lezen, al een hoop hebben uitgeprobeerd om verandering te realiseren door bijv. talloze managementboeken te lezen, podcasts te beluisteren of workshops te volgen. Maar het punt waarop het vaak vastloopt, is het idee dat er ‘quick fixes’ bestaan die alles op zouden lossen. Terwijl (persoonlijke) ontwikkeling juist iets is waarin je geen shortcuts zou moeten nemen en waarin je echt niet ongemerkt stappen over kan slaan. Pleisters plakken. Of alleen de buitenste lagen afpellen, maar telkens niet echt naar de kern. Terwijl ik dit typ denk ik: De shortcut is JUIST om het bewust tijd en aandacht te geven. De snelste oplossing is altijd: er écht doorheen 😉
Let’s face it: het bewegen van je mindset begint dus bij jezelf. En kost nu eenmaal ook tijd. Maar ik durf ook te zeggen dat het de belangrijkste tijd is met jezelf die je ooit zult besteden! En het beste moment om iets te doen is altijd NU!