Het beste moment om te beginnen was gisteren. Maar het kan ook gewoon altijd NU! Wacht niet tot het perfecte moment. Er zal altijd iets zijn, waardoor het niet het beste moment is. Dat weet je wanneer je bij het volgende moment bent, wat weer ‘nu niet’ het beste moment is. “Ja Jacklin, dat weet ik zelf ook wel, maar…”
Misschien helpt het, als je nu al weet dat:
- Ik je ga vertellen dat je zelf niet hoeft te veranderen.
- En toch, aan het einde van dit artikel, geef ik je dan –voor wie van concreet houdt– nog wat ongevraagd advies en tips over hoe je dan nog steeds heel veel kan DOEN!
Verandering is een structurele uitdaging. Wie denkt dat je zelf eerst vanalles moet veranderen of moet doen voordat… die heeft het mis. De beslissing maken om iets te doen is net zo belangrijk als de beslissing om iets niet te doen. Alles verandert toch wel (vanzelf) in beide gevallen. Alles wat leeft beweegt. Daardoor wijzigt het elk moment iets van vorm. Je kan dus zeggen dat het van ‘iets’ naar ‘iets anders’ verandert.
Verandering is dus een feit. En dat vinden we doorgaans niet zo comfortabel. Dat ligt niet aan jou, dat is hoe we zijn geprogrammeerd. Daarover schreef ik in een eerdere post wat meer. Verandering is dus een structurele uitdaging, waar we vanalles & tegelijkertijd helemaal niets aan kunnen doen. Bewegen vinden we wél fijn. En daarom liggen de kansen in het meebewegen.
Ik wil je uitnodigen om te ontdekken, dat jij niet zelf hoeft te veranderen. En hoe je dan nog steeds heel veel kan DOEN! Dus laat ik beginnen bij het begin… Problemen zijn eigenlijk onbeantwoorde vragen. We ervaren allemaal wel eens problemen. Of in elk geval hebben we dan bedacht dat iets een probleem is. Ik geloof dat problemen onbeantwoorde vragen zijn. En dat ze kunnen oplossen door nieuwe inzichten…Dat gaat veel meer over het onderzoeken & het leggen van nieuwe verbanden, dan over een ‘quick-fix’ oplossing voor het gevoel (of de situatie) die je NU even als niet prettig ervaart.
Een quick-fix
Als je een oplossing bedenkt voor wat er nu -in dit moment- niet goed gaat, dan kijk je naar het probleem en denk je na over hoe je dit zo snel mogelijk kan oplossen. Je kijkt dan ook in veel gevallen nog redelijk zorgvuldig wat voor dit moment de beste oplossing is. En als een situatie geen tijd of ruimte biedt voor de afweging, dan handel je wellicht gewoon instinctief. Oplossen. Het kan noodzakelijk zijn voor de korte termijn en daarom zeker nuttig. Echter wanneer het een terugkerend probleem is. Wat zich telkens (soms net in een andere vorm) laat zien, dan is het zinvol er even anders naar te kijken.
Anders kijken
Telkens als je diezelfde ‘oplossing’ blijft toepassen voor een terugkerend probleem dat je ervaart, word je een beetje beter in het ‘fixen’. Je probeert verschillende manieren en gaat op zoek naar wat voor jou het beste werkt. Zo word je ook nog sneller in het oplossen van jouw terugkerende uitdaging. En in veel gevallen praten we hem in ons hoofd ook nog recht met: ‘dat is nou eenmaal zo en dat hoort er ook bij’, ‘het kan niet altijd leuk zijn’, ‘..heb ik weer’, ‘zo ben ik nou eenmaal’ etc. Kortom: we gaan met een probleem (en een koffer vol verschillende oplossingen voor dat probleem) leven. We accepteren op een bepaald punt, of als we het beu zijn, dat het erbij hoort.
Ergens daar, gebeurt het dat een quick-fix of het oplossen soms kan zorgen voor de ervaring of het gevoel van: veranderen is ‘hard werken’. En dat maakt het dan ook weer onwijs lastig om verandering vol te houden. Een van de redenen waarom veranderen vaak mislukt: Je bent dan namelijk niet de oorzaak aan het onderzoeken en aanpakken, zodat het op de lange termijn ook daadwerkelijk gaat veranderen, op een manier die voor jou werkt.
Oplossen versus Ontwikkelen
Onderzoek het eens bij jezelf: Welke oplossingen bleken tijdelijk voor je? En wat heb je er wel uit gehaald? Deze vragen kunnen we doorgaans redelijk precies beantwoorden. Wat ik daarmee wil zeggen is: we weten het meestal wel. En ook erover praten gaat ons goed af. Vaak voelen we ons prettig bij het beschouwen. Het is daarom dat we veel luisteren, lezen en praten over persoonlijke of professionele ontwikkeling.
Luisteren, lezen of praten over iets helpt ons om een mening te vormen over van alles. En over onszelf. Wanneer we iets (nog) niet begrijpen, of graag willen weten, geven woorden ons antwoorden in dat moment. Denk bijvoorbeeld aan (werk)stress: als je er veel over leest of er over praat dan ‘begrijp’ je beter hoe het werkt. Voor even voelt het dan weer ‘normaal’. Zo van ‘dat hoort erbij en hebben anderen ook’, gaat wel over. Maar daarmee is de oorzaak van de stress nog niet opgelost of aangepakt.
De theorie is zeker behulpzaam. Het geeft ons, samen met ervaringen, weer handvatten om dingen ‘anders’ te gaan doen wanneer we iets niet prettig (meer) vinden. Inzicht is daarom een prima startpunt vanwaar het zinvol is om iets te gaan doen. Om vanuit daar weer een stapje verder te gaan…
Inzicht helpt je op het pad van ‘het ene’ naar ‘het andere’. (zelf)Inzicht werkt als een brug. Het helpt je van ‘het ene’ naar ‘het andere’. Ik zie het als onderweg zijn, nieuwe dingen ervaren en beseffen wat je al weet. Om vervolgens zelf weer te bepalen wat je ermee wilt doen. Of wat je juist niet meer wilt doen.
Neem het voorbeeld van stress: Je kan er over praten of lezen en daardoor op zoek gaan naar praktische tips die je kunnen helpen om je tijd anders in te richten. Dit kan je vervolgens toepassen voor een periode en op die manier testen of het daardoor beter gaat. Of misschien merk je dat je vooral behoefte hebt om meer te weten over hoe je je gedachtes beter kan filteren, om vervolgens te gaan oefenen om stressvolle gedachtes te verminderen. Je hebt er dan nieuwe kennis over én een nieuwe ervaring, dat zorgt voor nieuwe inzichten.
Alles wat je doet, leert je iets of kan je helpen om een -voor jou- beter passende richting te vinden. Er is dus niet zoiets als lukken of mislukken in de dingen die je doet. Alles is een ervaring. Wij mensen zijn super weerbaar en flexibel. Hoe kwam je anders op het punt waar je nu bent? Kijk eens wat er allemaal al goed gaat en wat je allemaal al hebt gedaan. Je kan erop vertrouwen dat je telkens wel weer gaat meebewegen. Dat weet je, omdat je het zelf hebt ervaren.
Inzicht. Het bepaalt het succes op veel gebieden van je leven. Jezelf blijven en toch iets veranderen
Je bent jezelf altijd al. Dat is prettig, want dat is vanzelf al goed. Daar hoef je dus helemaal niets voor te doen. Toch kan je op sommige momenten merken dat dingen veel energie kosten. Dat je veel doet, maar je toch regelmatig een ontevreden gevoel ervaart. Ook dit is heel normaal. En in veel gevallen heeft dat te maken met dat je gedrag niet goed aansluit op wat je eigenlijk echt wilt doen.
Wanneer dat wat er gebeurt in het hier en NU, iets meer in lijn is met wie jij bent en wat je wilt, dan verdwijnen gevoelens van ‘hard werken’, omdat je dan niet telkens iets aan jezelf hoeft te veranderen. Het gaat over meebewegen, en daarin vanzelf groeien, terwijl je gewoon jezelf kan blijven.
Inzicht geeft overzicht. Overzicht biedt je ruimte en rust om zelf bewuste keuzes te maken. Als je bereid bent om echt te kiezen, kan je met concrete dingen aan de slag. Dus als we daar zijn -jij hebt iets gekozen wat belangrijk voor je is- en je wil iets gaan DOEN, dan kan je NU beginnen.
Begin klein
Doen gebeurt niet in je hoofd, dat zit in je dag. In de kleinste handeling of een eerste stap. Die je vervolgens gaat herhalen, waardoor het een (nieuwe) gewoonte wordt. Maar misschien begint het doen wel een beetje in je hoofd.
- BESLIS dat je iets gaat veranderen of dat je gaat starten met dat wat je zo graag wilt doen.
- Stel een DOEL en breng dat doel terug naar kleinere stapjes. Het is niet zwart/wit, je hoeft niet meteen te springen.
- Breng je stapjes terug naar 1 EERSTE ACTIE. En bepaal wanneer je – deze week – die ene actie gaat doen.
- Begin!
Blijf doorgaan
Begin klein en blijf doorgaan. Ook als je even niet meer weet of het wel een goed idee was. Ook als je de angst voelt, omdat je niet weet hoe je het allemaal precies gaat doen. En vooral wanneer je hoofd zegt dat je het toch niet kan of dat het zal mislukken.
Wanneer je bijvoorbeeld begint met hardlopen dan ren je ook niet direct moeiteloos 5 of 10 KM. Dat lijkt soms wel zo, als je om je heen kijkt en je alleen maar ziet dat iedereen het zo gemakkelijk lijkt te doen. Maar besef je dan dat iedereen start met het eerste blokje om of een paar KM. Door meters te maken ga je verbeteren. Op een manier die voor jou goed voelt. Op jouw tempo. Je loopt dan vanuit passie en plezier. In plaats van dat je telkens vindt dat je bij 5 KM moet beginnen en telkens als je dat (nog) niet lijkt te kunnen binnen een bepaalde tijd, dat je het dan niet goed hebt gedaan.
Op wilskracht. Dat is soms even leuk en handig, maar in het geval van iets wat je langer wil gaan doen, helaas niet houdbaar zonder dat het je meer energie kost dan dat het oplevert. Zo werkt het ook met persoonlijke en professionele ontwikkeling. Het gaat niet over 1 nacht ijs. En als het even niet lukt, of het niet zo snel gaat als je had gehoopt, dan is dat OK. Wat je er ook over bedenkt…
Schrijf ze eens op, die gedachtes of de momenten waarop je had besloten dat er ‘nu écht iets moet veranderen’. Of de momenten waarop je ervan overtuigd was ‘…dat wil ik al zo lang, nu ga ik het echt doen!’. Door het op te schrijven -en daarmee even terug te kijken- kan je zien hoe vaak je het eigenlijk al (bijna) ging doen. Of hoe goed sommige dingen eigenlijk al gaan (of zijn). Je kan dan zien dat je echt wel al stappen hebt gemaakt.
Give it a try
Maar echt. Ga het gewoon doen. En als het helemaal anders loopt dan je had gehoopt of verwacht, dan heb je op zijn minst iets geleerd. Over het leven, over verwachtingen, over meebewegen én over jezelf. Elke beweging brengt je weer ergens. “Ja hallo, maar hoe dan?! En wat als…?” Geloof me, ik ken dit gevoel. Jij herkent dit gevoel. We kennen dit gevoel allemaal op een bepaalde manier.
Ik ben me bewust van het feit dat het niet zwart-wit is. Dat wat ik hier schrijf niet zomaar opgaat voor elke situatie. Elke uitdaging is anders, afhankelijk van de omstandigheden en rekening houdende met de (on)mogelijkheden in een situatie en elke unieke persoon. Er is volgens mij ook niet 1 waarheid over. En niemand weet het echt. Maar ik wil je uitnodigen om het voor jezelf eens te onderzoeken. Om, dat wat voor jou belangrijk is helder te krijgen. En om je aan te moedigen, als je zelf die behoefte voelt, om er iets mee te gaan doen.
Zeg wat je eigenlijk écht wilt zeggen. Doe wat je eigenlijk veel liever wilt doen. Of in elk geval kijk eens wat jij wilt gaan proberen. Het leven is geen generale repetitie. Het enige wat we hebben is NU. Telkens opnieuw. Begin klein. Je kan later altijd nog groots uitpakken.
“Just because you feel fear doesn’t mean you can’t do it. Do it afraid.”